Eetbare Tuin
Vermeerderen van groenten, fruit en kruiden
Vermeerderen van gewassen is vaak heel eenvoudig. Er zijn verschillende manieren hoe gewassen vermeerderd kunnen worden. De meest geschikte manier ligt aan het soort gewas dat je vermeerd wil hebben.
Vermeerderen door stekken
Stekken is een methode die bij veel planten kan worden gebruikt.
De methode is simpel. Je knipt een stukje van een vaste plant of heester af. Dit deel zet je in de natte potgrond. Je houd de grond goed vochtig tot de stek goed is aan geworteld. Jonge plantjes zijn altijd wat gevoeliger voor uitdroging.
Sommige soorten wortelen zo makkelijk dat ze ook op een glaasje water gezet kunnen worden.
De delen die afgeknipt kunnen worden, zijn vaak te toppen van een plant, die al wel stevig zijn. Dus niet de net jonge uitlopers. (kopstek) Of een tussenstuk van het groene deel van een gewas. Dit dan net onder het deel waar de blaadjes aan komen tot net onder het volgende deel waar weer blad aan komt. Laat 1 of 2 blaadjes onderaan eraan zitten.
Deze methode is soortvast, dat wil zeggen dat het soort exact het zelfde wordt als de basisplant.
Vermeerderen door scheuren of delen
Scheuren of delen is de meest succesvolle methode om gewassen te vermeerderen. Wanneer een vaste plant mooi vol is geworden en een uitgebreid wortelstelsel, (dus geen penwortel) kan deze methode worden gebruikt. Het gewas wordt gedeeld en de delen worden weer met enige afstand van elkaar uitgeplant. Het verschilt erg per gewas of dit scheuren van de planten makkelijk gaat of wat meer moeite kost. Sommige gewassen wortelen zo vast aan elkaar dat me stukjes zal moeten maken door er met de steekschop door te steken. Weer anderen kunnen met de hand los van elkaar getrokken worden.
Deze methode is soortvast
Vermeerderen door zaaien
Zaaien is algemeen bekend. Hierbij kan gekozen worden om de zaden direct op de juiste plaats te zaaien of in een zaaibakje of zaaibedje. De jonge plantjes moeten dan later worden uitgeplant, zodat er meer ruimte is voor de volle groei.
Zaden kunnen natuurlijk gekocht worden, maar ook zelf verzameld van de plant af. Daar waar dit mogelijk is heb ik dit per gewas ook beschreven. Soms kunnen er gewoon zaden worden verzameld van het fruit dat je zelf net bij de supermarkt hebt gekocht, zoals bij citroenen en meloenen.
Deze methode is niet soort vast. Wanneer zelf zaden verzameld en weer zaait, dan kan het zijn dat er verschillen komen in de gewassen. De plant kan minder sterk zijn of net een andere kleur. Bij het zelf verzamelen is het belangrijk dat er altijd gezonde gewassen worden gebruikt. Sommige gewassen zijn ook nog gevoelig voor kruisbestuiving. Hierdoor krijg je dan een vermenging van soorten.
Vermeerderen door afleggen
Afleggen is een methode die alleen geschikt is voor struikgewassen zoals bessenstruiken. Je neemt een tak van de struik, die nog aan de struik vast zit. Deze leg je op de grond en maakt die ook aan de grond vast. Hierdoor komt er een deel van de tak in aanraking met de grond. Dit deel moet ook stevig aan de grond vast zitten om te kunnen wortelen.
Deze tak zal op den duur wortels gaan vormen. Wanneer de wortels groot genoeg zijn, zullen er vanaf die plaats ook uitlopers gevormd worden waaruit een nieuwe struik ontstaat.
Waneer je bollen of knollen hebt, dan kan een deel ervan al doorgroeien. Sommige bollen zijn eenvoudig uit elkaar te halen, zoals de knoflook met de duidelijke knoflooktenen. Vanuit een klein teentje groeit weer een nieuwe knoflookbol. Uien kunnen weer aangroeien wanneer je het onderste deel weer plant. Zie voor leuke tips hiervan: Groente en fruit kweken van wat je normaal weggooit.